Her kullanım antibiyotik direncinin gelişmesine katkıda bulunabilir
Başkasına yazılan antibiyotikler kullanılmamalı
Uzmanlar, antibiyotiklerin bugüne kadar milyonlarca hayat kurtardığını ve tıpta bir devrim olduğunu ancak antibiyotiklerin her kullanımının antibiyotik direncinin gelişmesine katkıda bulunabileceğini söylüyor. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr., antibiyotiklerin soğuk algınlığı ve grip gibi viral hastalıkları tedavi etmediğine dikkat çekiyor. Dilek Leyla Mamçu, “Antibiyotiklerin önerilen miktarda, önerilen saatlerde ve önerilen süre boyunca kullanılması gerekiyor. “Kendinizi iyi hissetseniz bile tedaviniz tamamlanmadan antibiyotikler kesilmemelidir.” O uyardı. Mamçu, başka hastalıklar için yazılan antibiyotiklerin kesinlikle kullanılmaması gerektiğinin altını çizdi.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Dilek Leyla Mamçu, antibiyotik direncine ilişkin değerlendirmede bulunarak, her yıl 18-24 Kasım tarihlerinin ‘Dünya Antibiyotik Farkındalık Haftası’ olarak kutlandığını ve bu haftanın ilk günü olan 18 Kasım’ın, ‘Avrupa Antibiyotik Farkındalık Günü’ olarak kutlanıyor.
Amaç halkı antibiyotik direnci konusunda bilgilendirmek
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Dilek Leyla Mamçu şunları kaydetti:
“Belirli bir dozdaki ilaçların aynı dozun tekrar tekrar kullanılması sonucu etkisinin azalması ya da aynı etkiyi sağlamak için daha yüksek dozların kullanılması zorunluluğu, ilaca karşı direnç gelişmesi olarak tanımlanmaktadır. “Aynı şey, etki mekanizması vücutta hastalığa neden olan patojenleri öldürmek veya baskılamak olan ilaçlar (antibiyotikler, antineoplastikler) için de geçerli olduğunda, ilaca dirençli patojenlerden bahsediyoruz.”
Herhangi bir antibiyotik kullanımı direncin gelişmesine katkıda bulunabilir.
Dilek Leyla Mamçu, antibiyotiklerin bugüne kadar milyonlarca hayat kurtardığını ve tıpta devrim olduğunu belirterek, “Antibiyotikler hayat kurtarabilir ancak antibiyotiklerin her kullanımı aynı zamanda antibiyotik direncinin gelişmesine de katkıda bulunabilir. Antibiyotiğe dirençli enfeksiyonların tedavisi zor, hatta bazen imkansız olabilir. Antibiyotiğe dirençli mikroorganizmalar toplumda, sağlık kuruluşlarında ve çevrede çeşitli ortamlara (toprak ve su dahil) hızla yayılabilmektedir. Dolayısıyla antibiyotik direnci insan, hayvan ve çevre sağlığını ilgilendiren tek sağlık sorunudur” dedi. dedi.
Antibiyotik direnci sorunu çok kısa sürede tüm dünyayı kapsayacak bir boyuta ulaşabiliyor.
Antibiyotik direncinin sadece bugünü değil geleceği de tüm dünyayı ilgilendiren çok önemli bir sağlık sorunu olduğunu vurgulayan Dr. Dilek Leyla Mamçu, “Günümüz teknolojisinin de etkisiyle uluslararası seyahat sıklığının artması sonucunda Ekonomik koşullar ve koşullar nedeniyle dünyanın herhangi bir yerinde ortaya çıkan antibiyotik direnç sorunu, çok kısa sürede tüm dünyayı kapsayacak bir boyuta ulaşıyor. Bu nedenle dünya genelinde antibiyotik direncinin kontrol altına alınmasında ulusal düzenleme ve çalışmalar kilit rol oynamaktadır ancak başarıya ulaşmak için tüm ulusal programların aynı başarı düzeyine ulaşması gerekmektedir. Çünkü dünyanın herhangi bir yerindeki sorun, tüm dünyanın sorunudur.” söz konusu.
Tedavi alanına giren yeni antibiyotik sayısı az!
Dr., son dönemde tedavi alanına giren yeni antibiyotiklerin sayısının oldukça az olduğunu ve tedavide direnç sorununun yol açtığı sorunların çözümü konusunda beklentileri tam olarak karşılayamadıklarını kaydetti. Dilek Leyla Mamçu, “Geçmişte olduğu gibi yeni bir antibiyotiğin kullanımı ve yeni bir antibiyotiğin tedavi alanına girmesi ve geliştirilmesi sonucu yeni bir antibiyotiğin piyasaya girmesi sonucu gelişen direnç dönemi Buna karşı direniş yine bitti. “Elimizde kalan antibiyotikleri çok daha dikkatli kullanmamız, yani iyi yönetmemiz gereken bir dönemdeyiz.” Şu şekilde konuştu:
Pandemi antimikrobiyal direnç oranlarını önemli ölçüde artırdı
Dilek Leyla Mamçu, Kovid-19 salgınına işaret ederek, “Covid-19 salgınının başlangıcında geniş spektrumlu antibiyotiklerin aşırı ve yanlış kullanımı sonucunda antimikrobiyal direnç oranlarının dünya çapında ciddi oranda arttığı düşünülüyor.” söz konusu.
Doğru teşhis, doğru antibiyotik, doğru kullanım…
İdeal antibiyotik kullanımı için; Doğru tanı konulduktan sonra gerçek antibiyotiğin en uygun şekilde, etkili dozda, optimum aralıklarla ve uygun sürede verilmesi gerektiğini anlatan Prof. Dilek Leyla Mamçu, “Antibiyotiklerin doğru kullanımı için mikrobiyolojik olarak kanıtlanmış bir bakteriyel enfeksiyonun varlığının sorgulanması gerekir. “Antibiyotikler tanı için gerekli değerlendirme yapılmadan ve enfeksiyon oluşmadan kullanılıyorsa, seçilen antibiyotik yanlışsa, antibiyotik dozu yetersiz veya fazlaysa, doz aralıkları uygun değilse antibiyotikler uygun şekilde kullanılmaz.” Dedi ki:
Neden antibiyotik uygulamasına ihtiyacımız var?
Dilek Leyla Mamçu, antibiyotiklerin son 50-60 yılda insan hayatına en değerli katkıyı sağladığını ve birçok ölümcül enfeksiyon hastalığının başarıyla tedavi edilmesini mümkün kıldığını kaydederek, şöyle devam etti:
“Yersiz ve gereksiz kullanımları sonucu gelişen direnç nedeniyle etkinliklerinin önemli bir kısmını kaybetmişlerdir. Mikroorganizmalar er ya da geç kullanılan antibiyotiklere karşı dirençli hale gelir. Gelişen direniş bugün tüm insanlığı tehdit edecek düzeydedir. Çoklu ilaca dirençli suşların neden olduğu hastane enfeksiyonları hastaneye yatış ve ölüm oranlarını artırmakta ve birçok ek maliyete neden olmaktadır. “Günümüzde sadece hastane kökenlerinde değil, toplum kökenli kökenlerde de direnç ciddi oranlarda artıyor ve bu durum sorunu daha da büyüterek ciddi boyutlara taşıyor.”
Ülkemizde antibiyotikler ancak doktor reçetesi ile satılabilmektedir.
Dilek Leyla Mamçu, antimikrobiyal direncin önlenmesi veya azaltılması için antibiyotik kullanımının tüm alanlarına (Tıp-Veteriner-Tarım) yönelik ortak geliştirilen ulusal antibiyotik politikalarının yanı sıra enfeksiyon kontrol tedbirlerinin de uygulanması gerektiğini belirterek, ” Ülkede antibiyotiklerin ancak doktor reçetesiyle satılabilmesi bu anlamda çok önemli bir fayda sağladı” dedi.
Doktorunuz gerekli görmedikçe hastalara antibiyotik reçete edilemez. Dr., “Bu konuda doktorunuza ısrar etmekten kaçının” diye uyarıyor. Dilek Leyla Mamçu şöyle devam etti:
“Antibiyotikler soğuk algınlığı, grip, nezle gibi viral hastalıkları tedavi etmediği gibi başkalarına bulaşmasını da engellemez. Antibiyotikleri önerilen miktarda, önerilen saatlerde ve önerilen süre boyunca kullanmaya dikkat edin. Kendinizi iyi hissetseniz bile tedaviniz tamamlanmadan antibiyotiği kesmeyin. Tedavi bittiğinde kalan antibiyotikleri saklamayın. Asla başkası için reçete edilen antibiyotikleri kullanmayın. “Faydası olmaz, zarar da görebilirsin.”
Dr. ayrıca sağlık kurumlarının el hijyeni, standart önlemler, izolasyon, sterilizasyon ve dezenfeksiyon, hastane temizliği ve invaziv girişimlerin uygulanmasında steril tekniklerin kullanılması gibi enfeksiyon kontrol stratejilerinden taviz vermemesi gerektiğini vurguladı. Dilek Leyla Mamçu, “Ayrıca hayvancılıkta ve tarımda kullanılan antibiyotikler ve bu alandaki dirençli bakterilerle birlikte sorunun sağlık başlığı altında bütünsel olarak ele alınması geleceğimiz açısından büyük önem taşıyor. Sonuç olarak antibiyotik uygulaması tek başına çözüm olarak kabul edilmemeli ve bu stratejilerle birlikte enfeksiyon kontrol önlemleri de tavizsiz uygulanmalıdır. “Hastanelerdeki antibiyotik yönetimi, toplumdaki antibiyotik kullanımı ve toplumdaki direnç sorunuyla birlikte ele alınmalıdır.” Sözlerini tamamladı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
